Τετάρτη 2 Νοεμβρίου 2011

«Λευκάδιος Χερν-Σπουδές και ιστορίες για περίεργα πράγματα» στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών




Μια εκδήλωση για το έργο και την ιδιαίτερη ζωή του Λευκάδιου Χερν. Θα παρουσιαστεί σε παγκόσμια πρεμιέρα η ταινία κινουμένων σχεδίων τεχνολογίας 3D του Παναγιώτη Ράππα «Η πηγή της νιότης» με σενάριο ένα διήγημα του Λευκάδιου Χέρν, ενώ θα γίνει μια προσπάθεια να αποκαλυφθούν τα στοιχεία που έδωσαν στο έργο του την «εθνική ταυτότητα» σε μια χώρα που δεν ήταν των προγόνων του, σε μια γλώσσα που δεν ήταν η μητρική του.

Ο Yakumo Koizumi ή Partick Lafcadio Hearn ή Λευκάδιος Χερν είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα προσωπικότητα που μετουσιώνει την απόλυτη ελευθερία. Στις περισσότερες βιογραφίες του αναφέρεται ως τόπος γέννησης και σύντομης διαμονής του η Λευκάδα, για να ακολουθήσουν η Ιρλανδία, το Σινσινάτι, τα νησιά της Καραϊβικής και, τέλος, η Ιαπωνία. Το γεωγραφικό ταξίδι του Λευκάδιου είναι απλώς ένας εύκολος τρόπος να παρακολουθήσει κανείς το ταξίδι του μυαλού του από θέμα σε θέμα και από πεδίο ενδιαφέροντος σε άλλο. Με μέσο τη γραφή, καταπιάνεται με όλα όσα η ιδιαίτερη περιέργειά του απασχολείται. Κάποιοι μελετητές του επισημαίνουν πως είναι ένας δημιουργός χωρίς πραγματική πατρίδα. Ίσως από εκεί πηγάζει η δύναμη του Λευκάδιου, από την απόλυτη ελευθερία που γνωρίζει ρίζες αλλά δεν αναγνωρίζει σύνορα.
Σε γνωστό ιστότοπο για τον Λευκάδιο Χερν, επισημαίνεται για την εθνικότητά του: ιρλανδική, ελληνική, ιαπωνική. Διατρέχοντας κανείς το έργο του συναντά ημερολόγια και χρονικά δολοφονιών και σκοτεινών υποθέσεων στο Σινσινάτι, δοκίμια για έντομα, δοκίμια για το κρεολέζικο φαγητό και τα χρώματα, για τη γαλλική και την αγγλική ποίηση που αναφέρεται στον κόσμο των εντόμων, αναφορές σε μύθους και κείμενα της ελληνικής αρχαίας λογοτεχνίας, καταγραφή μύθων της Ιαπωνίας, ιστοριών για τον κόσμο των πνευμάτων και των απόκοσμων μορφών των παραμυθιών που στη Ιαπωνία συνδέονται άρρηκτα με τη φύση.

Το έργο του είναι ένα καλειδοσκόπιο μαγικών εικόνων, που δεν είναι όλες όμορφες, ιδανικές, εντυπωσιακές ή απαστράπτουσες. Είναι εικόνες που βγαίνουν από την πραγματικότητα, ιδωμένες και επιλεγμένες από τη ματιά του Λευκάδιου Χερν, του Lafcadio Hearn, του Yakumo Koizumo, σε μια καταγραφή από ένα ελεύθερο πνεύμα με μια γαλήνια μετριόφρονα δύναμη που επικεντρώνει στην ουσία αποκαλύπτοντας την ομορφιά της απλότητας όποιο θέμα και αν προσεγγίζει, με όποιο θέμα καταπιάνεται.

Είναι πολύ δύσκολο να δει κανείς όλες τις εικόνες του καλειδοσκοπίου σε μια βραδιά, γι’ αυτό θα προσπαθήσουμε να ρίξουμε μια κλεφτή ματιά σε κάποιες από αυτές. Ο πολυγραφότατος Λευκάδιος Χερν έγραφε επιστολές σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Αυτά τα γράμματα θα αποτελέσουν τον άξονα πάνω στον οποίο θα παρουσιαστούν κάποια στοιχεία για το έργο του και τη ζωή του, το χαρακτήρα και την προσωπικότητά του, τα πεδία ενδιαφέροντός του, τα βασικά ερωτήματα που απασχόλησαν τη νόησή του.

Καλλιτεχνική Επιμέλεια: Δημήτρης Παπαδημητρίου, Παναγιώτης Ράππας, Ραλλού Βογιατζή

«Λευκάδιος Χερν-Σπουδές και ιστορίες για περίεργα πράγματα»
3 Νοεμβρίου 2011, στις 20:30
ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΩΝ
ΙΔΡΥΜΑ ΩΝΑΣΗ, Λεωφόρος Συγγρού 107-109, 117 45 Αθήνα
Εισιτήρια: 15 – 18 €, Μειωμ. 7 – 10 €



Σημείωμα του Σκηνοθέτη της ταινίας Η ΠΗΓΗ ΤΗΣ ΝΙΟΤΗΣ

Πράγματα που ΄ναι κοντινά κι όμως μακριά

Παράδεισος.
Το πέρασμα ενός Πλοίου.
Σχέσεις ανάμεσα σ’ έναν Άνδρα και μια Γυναίκα.
Sei Shōnagon “THE PILLOW BOOK”

Οι όμορφοι αυτοί στίχοι, γραμμένοι από μια γυναίκα της αυτοκρατορικής Αυλής στην Ιαπωνία, σχεδόν χίλια χρόνια πριν, μέσα σε τρεις σύντομες και ασύλληπτης ακρίβειας προτάσεις, περιγράφουν ουσιαστικά και συμπυκνωμένα κάτι τόσο σύνθετο που δεν θα έφταναν χιλιάδες τόμοι μελετών, άρθρων, αναλύσεων και διατριβών να φωτίσουν έστω και κάποιες από τις πλευρές του. Ο Παράδεισος, μια έννοια μεταφυσική, συνυφασμένη με την αιωνιότητα και κάτι τόσο εφήμερο (όσο και ποιητικό ως εικόνα), το πέρασμα ενός Πλοίου στον ορίζοντα, βαλμένα σκόπιμα σε διαδοχή, ενεργοποιούν ταυτόχρονα τις αισθήσεις και τη φαντασία. Ακριβώς ό,τι χρειάζεται κανείς για να κατανοήσει κάτι από τη σχέση Άνδρα – Γυναίκας.

Η προσπάθεια να κρατηθεί μέσα από την τέχνη μια στιγμή από την εφήμερη φύση του υλικού κόσμου που μας περιβάλλει, υπήρξε πάντα ο άξονας γύρω από τον οποίο κινούνταν –και κινούνται μέχρι σήμερα– οι περισσότεροι Ιάπωνες καλλιτέχνες. Και στην ποίηση (Haiku) και στο θέατρο (Kabuki και Νō) και στη ζωγραφική-χαρακτική (Ukiyo-e), η στιγμή και η απόδοσή της αποτελούν την πεμπτουσία της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας. Η εμμονή τους (έτσι που να αγγίζει τα όρια της ιεροτελεστίας) να παγιδέψουν το στιγμιαίο από έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, τους έχει συχνά οδηγήσει σε τόσο διαχρονικά αποτελέσματα, ώστε να συγκινούν το ίδιο τον αναγνώστη και θεατή του σήμερα, με αυτόν του τότε.

Υπήρξαν, δε, πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες σε ολόκληρο τον κόσμο: από τον Vincent van Gogh (με τις συχνές μελέτες των χαρακτικών του Hiroshige), τον Claude Monet (με την εμμονή του στις σειρές πάνω στο ίδιο θέμα: Rouen Cathedral, Water Lilies), αλλά και γενικότερα τους ιμπρεσιονιστές, μέχρι τον Γιώργο Σεφέρη και τις πολύ επιτυχημένες ποιητικές του απόπειρες με την τεχνική του Haiku, για να αναφερθούμε σε μερικούς από αυτούς. Ο Λευκάδιος Χερν, Ιρλανδός και Έλληνας από καταγωγή και Ιάπωνας από επιλογή, μέσα από το σύντομό του διήγημα Η Πηγή της Νιότης δοκιμάζει κι αυτός, όπως και η συμπατριώτισσα του Sei Shōnagon πολλούς αιώνες πριν από αυτόν, πάνω στο ίδιο θέμα: «Σχέσεις ανάμεσα σ’ έναν Άνδρα και μια Γυναίκα».

Είναι πρόθεση της ταινίας που βασίζεται σε αυτό του το διήγημα, μέσα από την τέχνη των κινουμένων σχεδίων, να καταθέσει μια άλλη προσέγγιση για «Πράγματα που ‘ναι κοντινά κι όμως μακριά» αλλά και τόσο «Παράξενα», τιμώντας έτσι ταυτόχρονα έναν συγγραφέα, ο οποίος, πέρα από ένα πολύ μεγάλο σε όγκο και ποιότητα έργο που μας χάρισε, κατάφερε να μυήσει με τη διεισδυτική ματιά του τον Δυτικό αναγνώστη στα θαύματα της ιαπωνικής κουλτούρας και τέχνης.

Παναγιώτης Ράππας
29 Σεπτεμβρίου 2011


Περισσότερα για τον Λευκάδιο Χερν
 http://www.lafcadio.gr/