Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2013

Μπέογουλφ



Το συγκεκριμένο ποίημα, το οποίο αναφέρεται σε Δανούς και Σουηδούς ήρωες και βασιλιάδες, διασώθηκε στην Αγγλία, καθώς οι σύγχρονοι Άγγλοι προέρχονται από τα γερμανικά φύλα των Άγγλων, των Σαξόνων και των Γιούτων, οι οποίοι αρχικά κατοικούσαν στη νότια Δανία και τη βόρεια Γερμανία. Έτσι, ο Μπέογουλφ αποτελεί μια ιστορία για τα παλαιά χρόνια της πατρίδας τους.

Το ποίημα είναι προϊόν φαντασίας, αλλά αναφέρει ένα καταγεγραμμένο ιστορικό γεγονός, την εισβολή του βασιλιά Hygelac στη Φριζία το 516. Πολλά από τα πρόσωπα και τα γεγονότα στο Μπέογουλφ συναντώνται και σε παλαιότερες σκανδιναβικές πηγές, όπως τη Νεώτερη Έντα ή τις σάγκα. Κατά συνέπεια, πιθανότατα να είναι αληθινά και να έζησαν μεταξύ του 450 και του 600 μ.Χ. στη Δανία και τη νότια Σουηδία, ενώ επιβεβαιώνονται τόσο από αρχαιολογικές ανασκαφές των τύμβων που υποδείχθηκαν από το Σνόρρι Στούρλουσον όσο και από τη Σουηδική παράδοση.

Τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα μετά τη μετανάστευση και εγκατάσταση των Αγγλοσαξόνων στην Αγγλία και πριν το τέλος αυτής. Οι παραδόσεις, λοιπόν, που σχετίζονται με το έπος μάλλον έφτασαν στην Αγγλία κατά την περίοδο όταν οι Αγγλοσάξονες ήταν ακόμα σε επαφή με τους γερμανικής καταγωγής "συγγενείς" τους στη Σκανδιναβία και τη βόρεια Γερμανία.

Το χειρόγραφο Μπέογουλφ

Η ακριβής ημερομηνία του χειρόγραφου αμφισβητείται, αλλά εκτιμάται γύρω στο έτος 1000. Η ημερομηνία συγγραφής του έπους υπολογίζεται γύρω στο 650-800 μ.Χ. Το έπος εμφανίζεται στον Κώδικα Nowell, όπως αποκαλείται, μαζί με άλλα έργα, ενώ η γλώσσα του περιλαμβάνει σαξονικές και αγγλικές διαλέκτους της Αρχαίας Αγγλικής. Ο παλαιότερος γνωστός κάτοχός του είναι ο μελετητής Laurence Nowell του 16ου αιώνα, από τον οποίο πήρε κι ο Κώδικας το όνομά του.

Υπόθεση

Η ιστορία ακολουθεί τη ζωή του ηρωικού βασιλιά Γκεάτ, του Μπέογουλφ και τις τρεις μεγάλες μάχες του με τέρατα: αρχικά με το τέρας Γκρέντελ που έμοιαζε με τρολλ, έπειτα με την μητέρα του Γκρέντελ και τέλος με τον δράκο με την πύρινη ανάσα, τον οποίο σκοτώνει ο ήρωας, βρίσκοντας όμως και ο ίδιος το θάνατο. Βασικά πρόκειται για την απεικόνιση μιας Γερμανικής πολεμικής κοινωνίας, στην οποία οι σχέσεις μεταξύ του ηγέτη ή βασιλιά με τους ακολούθους του έχουν μεγάλη σημασία. Οι σχέσεις αυτές ορίζονται με όρους πρόνοιας και υπηρεσίας: οι ακόλουθοι υπερασπίζονται τα συμφέροντα του βασιλιά προκειμένου να εξασφαλίσουν υλικές παροχές: όπλα, πανοπλίες, χρυσό, ασήμι, τροφή και ποτά. Η κοινωνία αυτή ορίζεται επίσης με όρους συγγένειας. Σε περίπτωση θανάτου κάποιου, οι συγγενείς του έχουν το καθήκον να εκδικηθούν τον δολοφόνο του (αυτοδικία). Στα πλαίσια της εκδίκησης έπρεπε ή να σκοτώσουν τον δολοφόνο ή να τον υποχρεώσουν να προσφέρει επιδιορθωτική πληρωμή. Επιπλέον, ο κόσμος του Μπέογουλφ κυβερνιόταν από τη μοίρα και το πεπρωμένο. Η πίστη ότι η μοίρα τον ελέγχει είναι κεντρικός παράγοντας σε όλες τις πράξεις του Μπέογουλφ.