Σάββατο 20 Οκτωβρίου 2012

Η Ρώμη και οι Γερμανοί


Η σύγκρουση που διαμόρφωσε τη σύγχρονη Ευρώπη 


Η αρχαία ιστορία της Ευρώπης περιγράφεται από τη σύγκρουση ανάμεσα στον ελληνορωμαϊκό κόσμο και τις φυλές εκείνων που οι χρονογράφοι της εποχής ονόμαζαν «βαρβάρους». Μέχρι τα μέσα του 2ου π.Χ. αιώνα, η Ρώμη, αφού κατόρθωσε να επικρατήσει στον παραμεσόγειο χώρο, επεκτάθηκε πέρα από τις Άλπεις και χάραξε με τα ξίφη των λεγεώνων της μια ματωμένη πορεία φωτιάς και καταστροφής, επιβάλλοντας παντού τον ρωμαϊκό τρόπο ζωής. Σε αυτήν την πορεία τους οι Ρωμαίοι ήλθαν για πρώτη φορά σε επαφή με τα γερμανικά φύλα. Οι Germani, όπως τους αποκαλούν οι Ρωμαίοι ιστορικοί, διέφεραν σημαντικά από τους άλλους βάρβαρους λαούς τους οποίους οι Ρωμαίοι είχαν συναντήσει ως τότε. Εξορμώντας από τα αδιαπέραστα δάση ανατολικά του Ρήνου και βόρεια του Δούναβη, διακρίνονταν για τις πολεμικές τους ικανότητες, την ορμητικότητα και την τόλμη τους. Οι περιγραφές του Ιουλίου Καίσαρα, του Στράβωνα, του Τάκιτου και του Μάρκου Αυρηλίου μας μεταφέρουν μια εικόνα περιφρόνησης για τους άγριους λαούς που κατοικούσαν πέρα από τους μεγάλους ποταμούς, αλλά και δέους και κρυφού θαυμασμού για τον πολεμικό και λιτό χαρακτήρα τους. Στους αιώνες που ακολούθησαν, οι σχέσεις της Ρώμης με τους Γερμανούς χαρακτηρίστηκαν άλλοτε από αιματηρές αναμετρήσεις και άλλοτε από βραχύβιες συμμαχίες. Οι Γερμανοί υπηρέτησαν τη Ρώμη ως βοηθητικά στρατεύματα μέχρις ότου, διαισθανόμενοι την παρακμή της άλλοτε ισχυρής αυτοκρατορίας, της έδωσαν τη χαριστική βολή. Το βιβλίο του Γεωργίου Τσερεβελάκη, έμπειρου ιστορικού ερευνητή και συγγραφέα, αποτελεί μια εισαγωγική μελέτη για την πορεία των σχέσεων ανάμεσα στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και τα γερμανικά φύλα. Παρουσιάζεται μια διαδικασία σύγκρουσης και ταυτόχρονα σύμπλευσης, η οποία επηρέασε βαθειά την ιστορική πορεία και των δύο πλευρών και συγχρόνως διαμόρφωσε τον χαρακτήρα ολόκληρης της ευρωπαϊκής ηπείρου. Το έργο διακρίνεται για την απλή του γλώσσα και την ευσύνοπτη δόμησή του. Με λόγο απλό, ο συγγραφέας προσφέρει μια συναρπαστική ξενάγηση ακολουθώντας τον ιστορικό χρόνο από τις πρώτες επαφές μεταξύ των δύο πολιτισμών στα τέλη του 2ου π.Χ. αιώνα, τους πολέμους των Ρωμαίων αυτοκρατόρων με τους Σουηβούς, τους Μαρκομάνους, τους Αλαμανούς και τους Γότθους, μέχρι την πτώση της Ρώμης και τη λεηλασία της από τον Αλάριχο, το 476 μ.Χ. Το βιβλίο απευθύνεται στους ιστορικούς μελετητές αλλά κυρίως στους απλούς αναγνώστες, που αναζητούν μια σαφή και εμπεριστατωμένη εικόνα για το υπόβαθρο στο οποίο εδράστηκε η σημερινή Ευρώπη. 

Στάθης Βασιλείου