Ένα τάγμα, 500 περίπου στρατιώτες, είχαν ξεκινήσει στις 13 Ιουλίου με το αρματαγωγό "Λέσβος" από το Λουτράκι, για να αναπληρώσουν ισάριθμους συναδέλφους τους της ΕΛΔΥΚ, όπως γινόταν πάντοτε. Υπελόγιζαν ότι 8α έφθαναν στην Αμμόχωστο υστέρα από δυο μέρες δηλαδή στις 15 Ιουλίου. Ενώ, όμως πλησίαζαν στην Κύπρο άκουσαν από τα ραδιόφωνα ότι ή Εθνική Φρουρά επενέβη και ανέτρεψε τον Κύπριο Πρόεδρο. Ή κατάσταση ήταν ακόμα αδιευκρίνιστη εκείνη τη Δεύτερα και οι συγκρούσεις συνεχίζονταν σε διάφορα σημεία της Μεγαλονήσου.
Έτσι το "Λέσβος" με κυβερνήτη τον πλωτάρχη, τότε, Χανδρινό - απομακρύνθηκε από το νησί και έκανε, για 2-3 μέρες, βόλτες στην Μεσόγειο. Στο τέλος όταν τα πράγματα φάνηκαν ότι ήρέμη σαν, Παρασκευή πια 19 Ιουλίου, το αρματαγωγό αποβίβασε τους ταλαιπωρημένους άνδρες του στην Αμμόχωστο, ενώ είχαν αρχίσει κιόλας να διασπείρονται ανησυχητικές φήμες ότι ο τουρκικός στόλος απέπλευσε από την Μερσίνα για την Κύπρο και ότι είχαν κιόλας αρχίσει συγκρούσεις μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων στη Λευκωσία. Έτσι οι περισσότεροι από εκείνους πού πολέμησαν στον θύλακο δεν είχαν προφθάσει καν να ξαποστάσουν και να κοιμηθούν ύστερα από ταξίδι πέντε ήμερών στη θάλασσα.
Aλλα και οι άλλοι 500 στρατιώτες της ΕΛΔΥΚ πού με ευνόητη χαρά επιβιβάστηκαν, την Παρασκευή στο "Λέσβος" για να γυρίσουν στην Ελληνική πατρίδα, ύστερα από μακρά απουσία, δεν ευτύχησαν. Όταν το σκάφος τους προχώρησε προς την Πάφο και ετοιμαζόταν να αφήσει τα χωρικά ύδατα τής Κύπρου (Σάββατο πρωί, 20 Ιουλίου) το κυπριακό ραδιόφωνο, πού οι στρατιώτες παρακολουθούσαν από τα τρανζίστορ τους άρχισε να μεταδίδει εμβατήρια και πολεμικά ανακοινωθέντα. Ή Τουρκία είχε επιτεθεί κατά τής Κύπρου!
Και ή μαρτυρική Μεγαλόνησος είχε ανάγκη τώρα και από τον τελευταίο μαχητή, Ελλαδίτη ή Ελληνοκύπριο. Έτσι το πλοίο έκανε στροφή, ενώ οι άνδρες κάτω από την καθοδήγηση των αξιωματικών τους, διατάχθηκαν να μπουν σε πλήρη ετοιμότητα μάχης. Επανδρώθηκαν αμέσως τα πολυβόλα και τα πυροβόλα και ετοιμάσθηκαν τα πυρομαχικά. Παρ' όλο που ο "Αττίλας" ερχόταν βάρβαρα να τούς σκοτώσει το "νόστιμον ημαρ" οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ έδειχναν πλήρη αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσουν κάθε ενδεχόμενο καθώς είχαν βάλει πλώρη για την Πάφο.
Από πολύ μακριά, ψηλά στον ουρανό, είδαν δυο πολεμικά αεροπλάνα που θα έπρεπε να ήταν τουρκικά να βουτάνε προς το εσωτερικό του νησιού. Τα αντιαεροπορικά του "Λέσβος" ήταν έτοιμα να ξεράσουν φωτιά και μολύβι όσο και αν ήταν σίγουρο ότι μια τέτοια αναμέτρηση θα είχε τραγικά αποτελέσματα για το ελληνικό πολεμικό. Aλλα αεροπλάνα δεν εμφανίστηκαν πια στη νότια αυτή περιοχή, αφού περιόριζαν την δράση τους στον βορρά κυρίως, όπου άλλωστε γινόταν και ή αποβατική επιχείρηση.
Στις 2 μετά το μεσημέρι του δραματικού εκείνου Σαββάτου το "Λέσβος" έριχνε άγκυρα λίγες εκατοντάδες μέτρα έξω από τον λιμενίσκο της Πάφου και άρχισε να αποβιβάζει βιαστικά τους Έλληνες στρατιώτες, που μπαίνοντας σε αυτοκίνητα πού τους περίμεναν θα έφθαναν (στις 5 π.μ. τής Κυριακής) στη Λευκωσία, ύστερα από μια πολύωρη και επικίνδυνη πορεία μέσα από τους ορεινούς δρόμους του Κυπριακού Ολύμπου.Aλλα ή αποστολή του "Λέσβος" δεν θα τελείωνε εκεί.
Οι Τουρκοκύπριοι της Πάφου, οχυρωμένοι στον τομέα τους και καλά οπλισμένοι αμύνονταν σκληρά κατά της Εθνικής Φρουράς. Τότε με δίκη του πρωτοβουλία ο κυβερνήτης του ελληνικού αρματαγωγού άρχισε να βάλλει με τα πυροβόλα του σκάφους στον τουρκικό τομέα της πόλεως. Αυτό έδωσε την χαριστική βολή στην αντίσταση τους, παραδόθηκαν, παραδίδοντας και τον εκπληκτικό σε ποσότητα και ποιότητα (δεκάδες όλμοι, μπαζούκας και πολυβόλα "μπραουνινκ") οπλισμό τους.
Ωστόσο, οι Τουρκοκύπριοι της Πάφου προτού παραδοθούν πρόλαβαν να ειδοποιήσουν με τον ασύρματο το αρχηγείο τους, ότι: «Ελληνικά πολεμικά αποβιβάζουν στρατιώτες στην Πάφο. Μας κτυπούν με τα πυροβόλα από τη θάλασσα. Θα παραδοθούμε.» Μετά από αυτό, το τουρκικό αρχηγείο είχε την βεβαιότητα ότι ή Ελλάς επενέβαινε στρατιωτικά στην Κύπρο με την βοήθεια των ναυτικών μονάδων. Ή εντύπωση αυτή είχε δοθεί από μια περιορισμένη και φευγαλέα δράση ενός μόνον ελληνικού πολεμικού πού συνέβη να βρίσκεται τυχαία στην περιοχή. Και το μεν "Λέσβος" χωρίς καθόλου να χρονοτριβήσει αφού αποβίβασε και άνδρες και έριξε τις βολές του, ανοίχτηκε στο πέλαγος για να εκμεταλλευθεί την ασφάλεια του σκότους της νύκτας του Σαββάτου προς την Κυριακή. Μάλιστα, ο κυβερνήτης είχε την σωτήρια έμπνευση να μη προτίμηση τον συντομότερο δρόμο, δηλαδή την γραμμή μεταξύ Κύπρου και Ρόδου που βαίνει περίπου παράλληλα προς τις τουρκικές ακτές, αλλά να τραβήξει φεύγοντας από την Πάφο κατ' ευθείαν προς, τα νότια, δηλαδή προς τις ακτές της Αφρικής.
Οι Τούρκοι βυθίζουν αντιτορπιλικό τους
Αυτή ή έμπνευση του Χανδρινού έσωσε, πραγματικά το σκάφος γιατί την άλλη μέρα? χαράματα της Κυριακής, 21ης Ιουλίου τα τουρκικά αεροπλάνα φαγώθηκαν να το αναζητούν στη γραμμή πλεύσεως μεταξύ Κύπρου και Ρόδου. Αλλά, δεν ήταν μόνο ότι σώθηκε από σίγουρη καταβύθιση το "Λέσβος". Αυτή ή ιστορία είχε ένα τραγικό επακόλουθο για τους Τούρκους που τους έκανε να το φυσούν και να μη κρυώνει. Να τι έγινε:Καθώς τα τουρκικά αεροπλάνα αναζητούσαν επίμονα τον ελληνικό στόλο, "ολόκληρη αρμάδα" όπως τους είπαν, για να τον καταβυθίσουν και να καταγάγουν μια εύκολη νίκη, ύστερα από αρκετές ώρες αναζητήσεων, αντελήφθησαν επί τέλους τρία αντιτορπιλικά να βρίσκονται στην περιοχή της Πάφου.Αυτά, λοιπόν, ήταν τα σκάφη των γκιαούρηδων που έκαναν απόβάση; Βουρ, απάνω τους! Πράγματι, άρχισαν τις βυθίσεις επάνω στον εύκολο στόχο του πρόσφεραν τα ακάλυπτα αντιτορπιλικά. Δεκάδες χονδρές σφαίρες των πολυβόλων άρχισαν να σχίζουν τις λαμαρίνες των πλοίων και να διαπερνούν τις θωρακίσεις σε καίρια μέρη. Εκρηκτικά και εμπρηστικά βλήματα άρχισαν να σκάνε πάνω στα αντιτορπιλικά! Ή επιτυχία ήταν σίγουρη και ή "νίκη", αναμφισβήτητα. μεγάλη. Μόνο πού...μόνο που τα σκάφη πού δέχονταν τα λυσσασμένα πλήγματα των τουρκικών αεροπλάνων δεν ήταν ελληνικά, αλλά...τουρκικά! Δηλαδή το "Μάλτα γιόκ" επαναλαμβανόταν κατά τρόπο τραγικό μέσα σε ένα πανδαιμόνιο φωτιάς και ολέθρου!
Τελικά το τουρκικό αντιτορπιλικό "Κοτζάτε" βυθίστηκε, ενώ από το πλήρωμά του ελάχιστοι άνδρες κατόρθωσαν να σωθούν, και τα δυο άλλα αντιτορπιλικά πάθαιναν σοβαρές ζημίες...Καιρός, όμως να επανέλθουμε στις επιχειρήσεις "κατά ξηράν" όπου Έλληνες μαχητές έδιναν πρόθυμα την ζωή τους, πολεμώντας ηρωικά κατά του εισβολέως.Μετά το 6ο πολεμικό ανακοινωθέν, ότι "Αι Έλληνικαί Ένοπλοι Δυνάμεις διέσπασαν την αμυντική γραμμήν του τουρκοκυπριακού θυλάκου "Λευκωσίας-Κιόνελι", άλλα ανακοινωθέντα έκαναν λόγο για τις εξελίξεις στο βόρειο άκρο του θυλάκου, το όποιο βρισκόταν και πιο κοντά στον χώρο της αποβάσεως. Συγκεκριμένα, στο ανακοινωθέν 16 (ώρα 10 μ.μ. της 20.7.74) μεταξύ άλλων ανεφέρετο, ότι "άλλαι ήμέτεραι δυνάμεις εισεχώρησαν εις μέγα βάθος εις τον θύλακον Λευκωσίας-Αγύρτας", ενώ στο ανακοινωθέν 17 ( ώρα 6 π.μ. της 21.7.74) λέγονταν και αυτά:
Αι ήμέτεραι ένοπλοι δυνάμεις αντιμετωπίζουν σθεναρώς την από αέρος εξαπολυθείσαν την πρωίαν της σήμερον επίθεσιν. Το παράδειγμα της ηρωικής προελάσεως των ημέτερων δυνάμεων δίδουν οι ηρωικοί μας στρατιώται, οι όποιοι περισφίγγουν συνεχώς και περισσότερον τον ";Aγιο Ιλαρίωνα".
Για πρώτη φορά γινόταν λόγος για το φρούριο του Αγίου Ιλαρίωνα πού βρισκόταν στο ακραίο σημείο του τουρκοκυπριακού θυλάκου Λευκωσίας, πάνω στην πιο ψηλή και απόκρημνη κορφή του Πενταδάκτυλου. Την στρατηγική αυτή θέση, πού δεσπόζει τόσο προς τα νότια όσο και προς τα βόρεια, οι Τουρκοκύπριοι είχαν καταλάβει από τον Δεκέμβριο 1963 και την διατηρούσαν έκτοτε με πείσμα και υπερηφάνεια. "είναι το παράθυρό μας, από το όποιο αγναντεύουμε την Μητέρα Πατρίδα μας", έλεγαν οι φανατικοί Τούρκοι της Κύπρου.
Αυτοί φρόντισαν μάλιστα να φέρουν από την Τουρκία μια τεραστίων διαστάσεων τουρκική σημαία πού την άπλωσαν, κατά την διάρκεια ειδικής τελετής, μεταξύ δυο κορυφών "για να φαίνεται", καθώς έλεγαν "από την Τουρκία για να ξέρουν εκεί, ότι είμαστε εδώ και αντέχουμε περιμένοντάς τους...Δεξιά και αριστερά του Αγίου Ιλαρίωνα απλώνεται, σε πολλές δεκάδες χιλιομέτρων, ο ορεινός αυχένας του Πενταδάκτυλου , ένα συσπασμένο βλέφαρο στο μέτωπο της πικρής Κύπρου! Αν υπήρχε κάποιος λόγος να έκπορθηθούν οι τουρκοκυπριακοί θύλακοι και τομείς σε διάφορες περιοχές του νησιού, εδώ υπήρχαν πρόσθετοι λόγοι να γίνει ή εκκαθάριση, όσο το δυνατό πιο σύντομα, ώστε να αφαιρεθεί από τους Τούρκους κάθε δυνατότητα να ενώσουν το προγεφύρωμα τους με τον τουρκοκυπριακό θύλακο Λευκωσίας.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ: ΠΕΘΑΙΝΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ - ΣΠ. ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
