Δευτέρα 13 Δεκεμβρίου 2010

Το Μέγαρο Φίλων Μουσικής της Βιέννης ('Musikverein)


Κάθε Πρωτοχρονιά πολλοί τηλεθεατές στην Ελλάδα αλλά και εκατομμύρια σε όλον τον κόσμο, απολαμβάνουν την συναυλία της Φιλαρμονικής της Βιέννης στο περίφημο μέγαρο Musikverein.
Πόσοι όμως από εμάς γνωρίζουν την σημαντική ελληνική συμβολή στην δημιουργία του Musikverein και στην καλλιέργεια της μουσικης -και όχι μόνον- στην Αυστρία;

                                                      ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΔΟΥΜΠΑΣ
Το όνομά του είναι για τους Βιεννέζους (και όχι μόνον) συνώνυμο της προσφοράς στον πολιτισμό, χάρη στην τεράστιας σπουδαιότητας οικονομική συνδρομή του στην κατασκευή της χρυσοποίκιλτης αίθουσας Musikverein, μεταξύ πολλών άλλων.
Κατά τη διάρκεια της ζωής του πραγματοποίησε αρκετές δωρεές με κυριότερη αυτή της ανέγερσης του Μεγάρου Μουσικής της Βιέννης.
Γεννήθηκε στη Βιέννη και ήταν γιός του Στέργιου Δούμπα (1794 - 1870), εμπόρου και ευεργέτη, και της Μαρίας Κούρτη. Ο Στέργιος Δούμπας καταγόταν από τη Μοσχόπολη της Βορείου Ηπείρου και είχε γεννηθεί στο χωριό Βλάστη της Κοζάνης το 1794.
Ο αρχικά πάμπτωχος αυτοδίδακτος μετανάστης και μετέπειτα επιτυχημένος έμπορος και εθνικός ευεργέτης Στέργιος Δούμπας (1794-1870), ακολουθώντας το μεταναστευτικό προς την Αυστρο-Ουγγαρία ρεύμα της εποχής του, διέφυγε περί το 1817 από την Τουρκοκρατούμενη Ελλάδα και κατέφυγε στην Αυστρία μαζί με τους αδελφούς του Θεόδωρο και Νικόλαο. Εκεί οι τρεις αδελφοί Δούμπα συνέστησαν την εμπορική εταιρεία «Αδελφών Δούμπα» και ασχολήθηκαν με ιδιαίτερη επιτυχία με το εμπόριο και την υφαντουργία βάμβακος. Μετά τον θάνατο των αδελφών Θεόδωρου και Νικόλαου, την εταιρεία διηύθυνε ο Στέργιος Δούμπας, ο οποίος απέκτησε μεγάλη περιουσία και μεταξύ άλλων, όχι μόνο φαίνεται ότι στήριξε οικονομικά τη Φιλική Εταιρεία, αλλά προσέφερε υποτροφίες σε παιδιά της Αυστρίας και της Ελλάδας, προίκιζε σχολεία στην Αυστρία και Ελλάδα και υπήρξε εκ των μεγάλων δωρητών του Πανεπιστημίου των Αθηνών. Τα ονόματα των Στέργιου και Νικόλαου Δούμπα είναι χαραγμένα σε μαρμάρινη πλάκα των Ευεργετών του Πανεπιστημίου Αθηνών στα Προπύλαιά του.


Μια από τις ελάχιστες ιστορικές φωτογραφίες: ο Ν. Δούμπας στο γραφείο του



Ας παρακολουθήσουμε όμως εν συντομία τη διαδρομή του Νικόλαου Δούμπα, που γεννήθηκε στη Βιέννη το 1830 και πέθανε το 1900.


Το 1853 εγκαταστάθηκε στην πόλη Τάταντορφ και αγόρασε έναν υφαντουργείο βάμβακος. Σταδιακά επεκτάθηκε σε διάφορες βιομηχανικές και χρηματιστηριακές δραστηριότητες αυξάνοντας την ήδη μεγάλη από τον πατέρα του περιουσία. Ασχολήθηκε με την πολιτική εκλεγόμενος στην Κάτω βουλή, μέλος της Αναλογικής Αυστρο-Ουγγρικής Αντιπροσωπείας (1874) και αργότερα διορίστηκε ισόβιος γερουσιαστής στην Άνω Βουλή ενώ διετέλεσε και μυστικοσύμβουλος του αυτοκράτορα. Αξιοσημείωτες είναι οι αγαθοεργίες που πραγματοποίησε κατά τη διάρκεια της ζωής του. Προσέφερε επιχορηγήσεις στα ελληνικά σχολεία στη Βλάστη και τις Σέρρες, συνεισέφερε σημαντικά για την ανέγερση του αυστριακού Κοινοβουλίου, του πανεπιστημίου, της Ακαδημίας των τεχνών, του δημαρχείου της Βιέννης, του Καθεδρικού ναού του Αγίου Στεφάνου της Βιέννης καθώς και του Μεγάρου Μουσικής της Βιέννης ('Musikverein), με πρωτοβουλία του οποίου ιδρύθηκε και το οποίο οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στις δωρεές αυτού και του πατέρα του.


Ο Δούμπας υπήρξε προσωπικός φίλος του Ριχάρδου Βάγκνερ, του Γιοχάνες Μπραμς και του Γιόχαν Στράους. Το παλάτι της οικογένειας Δούμπα, που βρισκόταν στη Ρίνγκστράσσε της Βιέννης, ήταν τόπος συνάντησης του καλλιτεχνικού και πνευματικού κόσμου της αυτοκρατορικής πρωτεύουσας της Αυστροουγγαρίας.

                                            H εξοχική κατοικία των Δούμπα


Στην εξοχική του κατοικία στις όχθες του Δούναβη ο Στράους συνέθεσε και πρωτοπαρουσίασε το γνωστό βάλς Γαλάζιος Δούναβης. Θεωρείται ότι αυτός ήταν που συνέβαλε στο να γίνει γνωστός ο Σούμπερτ.
Ο Δούμπας απεβίωσε στη Βουδαπέστη από καρδιακό επεισόδιο και η εξόδιος ακολουθία ψάλθηκε στον Ναό της Αγίας Τριάδας στη Βιέννη, σύμφωνα με την επιθυμία του.


Την κηδεία παρακολούθησαν χιλιάδες κόσμου. Ενταφιάστηκε στο τμήμα 32a μουσουργών του Τσεντράλ Φρίντχοφ. Ο τάφος του στο κεντρικό νεκροταφείο της Βιέννης γειτονεύει στα αριστερά του με τους τάφους των μεγάλων μουσουργών, παλαιότερων και νεώτερων, Μότσαρτ, Μπραμς, Τζέρνυ, Μπρύλλ, Γκλουκ, Κάλμαν, Παμπστ, Πρέσλερ, Στράους, Μπετόβεν. Με τη διαθήκη του κληροδότησε στη βιβλιοθήκη της Βιέννης την συλλογή βιβλίων και μουσικών έργων που διέθετε.





Εκδήλωση τιμής των βιεννέζων στο πρόσωπό του αποτελεί και το γεγονός ότι πέντε μέρες μετά το θάνατό του ο Δήμος αποφάσισε να μετονομάσει σε Dumbastrasse τον μεγάλο κεντρικό δρόμο μπροστά από τη Musikferein εις εκτίμηση των μεγάλων του προσφορών προς την πόλη.




Το Μέγαρο Φίλων Μουσικής της Βιέννης, οφείλει μέρος της δόξας του και σε έναν άλλο διακεκριμένο απόγονο Ελλήνων της Μακεδονίας. Πρόκειται γιά τον παγκοσμίου φήμης καταγόμενο από τη Κοζάνη Αρχιμουσικό Χέρμπερτ φον Κάραγιαν (Χέριβερτ Καραγιάννη 1908-1989) που κατείχε μεταξύ πολλών άλλων σημαντικών θέσεων στον χώρο της μουσικής και εκείνη του ισοβίου Διευθυντού του εν λόγω Μεγάρου. Το όνομα των Καραγιάννη και συγκεκριμένα του Καθηγητή της Γερμανικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Βιέννης και Προέδρου της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών Θεόδωρου Καραγιάννη (1810-1873), κοσμεί ένα από τους κεντρικούς δρόμους της Βιέννης. Οι πρόγονοί τους, αδελφοί Γεώργιος, Θεόδωρος και Ιωάννης, ξεκίνησαν ως Έλληνες μετανάστες από τη Μακεδονία και εγκαταστάθηκαν στην Αυστρο-Ουγγαρία περί τα μέσα του 18 αιώνα, όπου διέπρεψαν στο εμπόριο και την υφαντουργία βάμβακος. Το 1792, σε αναγνώριση των σημαντικών επιτευγμάτων τους και της μεγάλης κοινωνικής τους προσφοράς, τους δόθηκε τίτλος ευγενείας στη Δρέσδη, και το όνομά τους εκγερμανίστηκε σε φον Κάραγιαν. Αργότερα ο Γεώργιος μετοίκισε στη Βιέννη και το 1810 απέκτησε τον υιό Θεόδωρο, από τον οποίο προήλθαν 6 παιδιά. Ένας από τους υιούς του Θεοδώρου, ο Μαξιμιλιανός, έγινε Καθηγητής της Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου του Γκράτζ 1833-1914. Ο υιός του Μαξιμιλιανού Έρνστ έγινε Ιατρός στο Ζαλτζμπουργκ και πατέρας του Αρχιμουσικού Χέμπερτ φον Κάραγιαν.





thulebooks.gr

ΠΗΓΕΣ:
http://el.wikipedia.org
http://www.makthes.gr/news/opinions/11896/
http://www.tar.gr/content/content/print.php?id=3321
http://mavrogeraki.blogspot.com/2010_06_01_archive.html