Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2011

Κύκνοι... από όλον τον κόσμο


Πρώτοι χορευτές των Μπαλέτων του Κρεμλίνου, της Αγγλίας, της Αμερικής και της Γερμανίας
έρχονται με τη «Λίμνη των κύκνων» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών


Σε μια πρόσφατη σφυγμομέτρηση στο τουίτερ, η «Λίμνη των Κύκνων» αναδείχθηκε η αγαπημένη μουσική μπαλέτου των χρηστών και οι εννέα στους δέκα ανέφεραν τη Λίμνη, όταν τους ζητήθηκε να ονομάσουν ένα έργο κλασικού χορού. Οι κριτικοί αναρωτιούνται πάντα για την αντοχή και την απήχηση αυτού του μπαλέτου και οι περισσότεροι απαντούν: κατ' αρχάς, η μουσική με κεφαλαίο Μ. Μία από τις σπουδαίες στιγμές του Τσαϊκόφσκι και το φινάλε, ένα από τα πιο συγκλονιστικά κομμάτια που έγραψε. Και μετά το θέμα: το καλό σε πόλεμο με το κακό, προσωποποιημένο στον διπλό ρόλο της Οντέτ και της Οντίλ και, πάνω από όλα, ο έρωτας αντιμέτωπος με τον πόθο και όλα αυτά σε ένα σενάριο, που παίρνει υλικό από τους ρωσικούς λαϊκούς μύθους και τους συμβολισμούς τους, για να συνθέσει μια ιστορία με έντονη αίσθηση τελετουργικού, τόσο παλιά, αλλά με δύναμη να ταξιδεύει στον χρόνο.
Η αντοχή του έργου του Τσαϊκόφσκι στον χρόνο είναι δεδομένη. Γι αυτό, όσες φορές και να ανέβει στη σκηνή, οι θεατές, αλλά και οι χορευτές, δεν το χορταίνουν. Κορυφαίες μπαλαρίνες και κορυφαίοι κλασικοί χορευτές, στο απόγειο της καριέρας τους και από τις σημαντικότερες σκηνές του κόσμου, συναντιούνται στην Αθήνα για να χορέψουν το αριστούργημα του κλασικού χορού που με την ομορφιά της μουσικής του και το πάθος της ιστορίας του σαγηνεύει το κοινό διαχρονικά.
Από τις 16 έως 23 Δεκεμβρίου και από τις 25 έως τις 30 Δεκεμβρίου (22 συνολικά απογευματινές και βραδινές παραστάσεις), στο «Μέγαρο Μουσικής Αθηνών», πρώτοι χορευτές των Μπαλέτων Μαρίινσκι, του Κρεμλίνου, του Κόβεντ Γκάρντεν, του American Ballet Theatre, του Αγγλικού Εθνικού Μπαλέτου και του Κρατικού Μπαλέτου του Βερολίνου χαρίζουν τις προσωπικότητές τους στους πρωταγωνιστές αυτής της αιώνιας ιστορίας καλού-κακού, έρωτα και πόθου. Μαζί τους το κορ ντε μπαλέ του Μπαλέτου του Κρεμλίνου.
Η «Λίμνη των Κύκνων» ταξιδεύει κυριολεκτικά και μεταφορικά από τότε που το μοσχοβίτικο θέατρο Μπολσόι την παρήγγειλε στον Τσαϊκόφσκι. Διστακτικός στην πρώτη του προσπάθεια να γράψει μουσική μπαλέτου, την παρέδωσε το 1876 και έκανε πρεμιέρα το 1877 με χλιαρή υποδοχή. Από το 1895 όμως με την αναβίωσή του από τον Μαριούς Πετιπά και τον Λεβ Ιβάνοφ για το Θέατρο Μαρίινσκι της Αγίας Πετρούπολης, το μπαλέτο αυτό απέκτησε υπόσταση λατρευτική και κάθε ομάδα κλασικού, αλλά και μοντέρνου χορού, αναμετριέται μαζί του για να δείξει τη δεξιοτεχνία της και να αποδείξει ότι η Λίμνη παραμένει ένα ζωντανό έργο τέχνης, που βρίσκει τρόπους επικοινωνίας με το κοινό κάθε εποχής.


«Μπάντμιντον»
«Καρυοθραύστης» από το Κίεβο
Παρ' όλο που ο «Καρυοθραύστης» έχει κατά καιρούς παρουσιαστεί με διαφορετικές σκηνικές προσεγγίσεις και χορογραφίες, η μεγαλοφυής μουσική του Τσαϊκόφσκι παραμένει αναλλοίωτη στον χρόνο και είναι, κατά γενική ομολογία, μία από τις πλέον υπέροχες και αναγνωρίσιμες μουσικές που γράφτηκαν ποτέ, συγκεντρώνοντας τις περισσότερες ηχογραφήσεις του κλασικού ρεπερτορίου.


Το Μπαλέτο της Οπερας του Κιέβου παρουσιάζει τον «Καρυοθραύστη» από τις 25 έως τις 29 Δεκεμβρίου στο «Μπάντμιντον». Το παραμύθι του Χόφμαν «Ο Καρυοθραύστης και ο Βασιλιάς των Ποντικών», διασκευάστηκε το 1816 από τον Αλέξανδρο Δουμά, ο οποίος με μεγάλη ευαισθησία μετέτρεψε την ιστορία του Καρυοθραύστη σε ένα τρυφερό παιδικό παραμύθι που διαβάζεται μέχρι τις μέρες μας. Το 1891, ο Μάριους Πετιπά, χορογράφος του Ιμπέριαλ Μπαλέ της Αγίας Πετρούπολης, αποφάσισε να χορογραφήσει τη διασκευή του Αλέξανδρου Δουμά και παρήγγειλε στον Πιότρ Ιλιτς Τσαϊκόφσκι τη σύνθεση της μουσικής. Η πανηγυρική πρεμιέρα του μπαλέτου έγινε στις 18 Δεκεμβρίου του 1892.
Στη Δυτική Ευρώπη παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Λονδίνο στις 30 Ιανουαρίου του 1934, ενώ στην Αμερική πρωτοπαρουσιάστηκε μόλις το 1944 στην πόλη του Σαν Φρανσίσκο. Εκτοτε το μπαλέτο έχει χορογραφηθεί από πολλούς χορογράφους, όπως οι Ζορζ Μπαλανσίν, Ρούντολφ Νουρέγιεφ, Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ κ.ά.

Νέα πνοή

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μπαλέτου του Κρεμλίνου, Αντρέι Πετρόφ, δίνει νέα πνοή στο κλασικό αριστούργημα των Ιβάνοφ-Πετιπά-Γκόρσκι με τις χορογραφικές παρεμβάσεις του και με την ένταξη ενός νέου ρόλου, αυτόν του «Πνεύματος του κακού», που αποτελεί δικό του δημιούργημα.

Αντιγόνη Κάραλη