Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Ο ελληνικός εμφύλιος και το διεθνές κομουνιστικό σύστημα


Συγγραφέας : Νίκος Μαραντζίδης - Κώστας Τσίβος
Εκδότης : Άγκυρα
Έτος έκδοσης : 2012

Το KKE μέσα από τα τσεχικά αρχεία 1946-1968
Σήμερα έχει γίνει απολύτως κατανοητό πως ο ρόλος των κομουνιστικών κρατών της Ανατολικής Ευρώπης στο ξέσπασμα του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου υπήρξε καθοριστικός και σύνθετος.

Η μελέτη του δικτύου αυτού, που στη βιβλιογραφία αναφέρεται ως διεθνές κομουνιστικό σύστημα, και η ανάδειξη της κρισιμότητας του ρόλου του στις ελληνικές εξελίξεις της δεκαετίας του ’40 οδήγησαν σε γόνιμα συμπεράσματα και αποτελούν αναμφισβήτητα ένα από τα πιο σημαντικά αποτελέσματα του ανοίγματος των αρχείων των πρώην κομουνιστικών κρατών. Το διεθνές κομουνιστικό σύστημα λειτούργησε ταυτόχρονα ως δίκτυο αλληλοϋποστήριξης κρατικών οντοτήτων και πολιτικών κομμάτων, αλλά και ως μηχανισμός προώθησης μιας πολιτικής ιδεολογίας που είχε στόχο να αλλάξει τον κόσμο σύμφωνα με τη δική της οπτική για αυτόν.

Το βιβλίο αυτό είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια παράθεση αρχειακών εγγράφων. Στόχος του είναι να κατανοήσει ο αναγνώστης ποια ήταν τα χαρακτηριστικά της διεθνούς κομουνιστικής εμπλοκής στον ελληνικό Εμφύλιο. Πώς το διεθνές κομουνιστικό σύστημα ενεργοποιήθηκε προκειμένου να υποστηρίξει τον αγώνα των Ελλήνων κομουνιστών και ποιες σχέσεις διαμόρφωσε με αυτούς. Σκοπός του βιβλίου δεν είναι μόνο να κατατεθούν γεγονότα, αλλά επιπλέον να αναλυθεί το πλαίσιο των σχέσεων που οδήγησε τους πρωταγωνιστές σε συγκεκριμένες επιλογές.

«… Στο πρώτο μέρος του βιβλίου, του οποίου συγγραφέας είναι ο Νίκος Μαραντζίδης, παρουσιάζεται το γενικό πλαίσιο της σχέσης ανάμεσα στη Μόσχα, το διεθνές κομουνιστικό σύστημα και το ΚΚΕ την εποχή του Εμφυλίου πολέμου. Με τη χρήση της διεθνούς και της ελληνικής βιβλιογραφίας και με τη συγκριτική προσέγγιση, στόχος είναι να κατανοήσει ο αναγνώστης όσο γίνεται βαθύτερα αλλά και με απλό τρόπο το εξαιρετικά σύνθετο πλέγμα των σχέσεων αυτών . . .

Στο δεύτερο μέρος, που γράφτηκε από κοινού από τους δύο συγγραφείς του βιβλίου, γίνεται αναφορά στην τσεχοσλοβακική εμπλοκή κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου όσο και με το τέλος αυτού. Παρουσιάζονται επίσης η κρατική τσεχοσλοβακική πολιτική απέναντι στους έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της εγκατάστασης αυτών των ανθρώπων στην, από κάθε άποψη, μακρινή για αυτούς χώρα . . .

Στο τρίτο μέρος του βιβλίου παρατίθενται κάποια από τα αρχειακά τεκμήρια που εντοπίστηκαν στην Τσεχία. Τα αρχειακά αυτά τεκμήρια μεταφράστηκαν από τα τσεχικά από τον Κώστα Τσίβο. Τα έγγραφα αυτά χαρακτηρίζουν διάφορες φάσεις της πρόσφατης ιστορίας κατά τα έτη 1946-1968 και ταξινομούνται από εμάς σε τέσσερις βασικές κατηγορίες: στην εμφύλια σύγκρουση και τη βοήθεια της Τσεχοσλοβακίας, στη δράση του ΚΚΕ μετά τον Εμφύλιο, στο ζήτημα των πολιτικών προσφύγων και, τέλος, στις δύο μεγάλες κρίσεις του ΚΚΕ αυτή του 1956 και εκείνη του 1968.»

(Από τον Πρόλογο του βιβλίου)